68 lat temu – KZ Ravensbruck

Miejsce Pamięci i Przestrogi pod miejscowością Fürstenberg w Niemczech po raz pierwszy od czasu wyzwolenia obozu KZ Ravensbruck gościło tak liczną, bo liczącą ponad 100 osób polską grupę.

W grupie odwiedzających KZ Ravensbruck znalazły się byłe więźniarki, uczniowie, nauczyciele z gimnazjów i liceów z Lublina, Piaseczna, Komornicy, Warszawy, Leszna, Łodzi, Góry, Kielc i Legionowa oraz edukatorzy z IPN. Wizyta w Miejscu Pamięci była ostatnim etapem projektu edukacyjnego IPN oraz Fundacji JA KOBIETA i MECENAT SZTUKI „ O tym nie można zapomnieć… spotkania z kobietami które przeszły piekło Ravensbruck” powiązanym z obchodami 68 rocznicy wyzwolenia obozu.

Polską grupę przywitała przedstawicielka placówki edukacyjnej „Międzynarodowy Ośrodek Spotkań Młodzieży Ravensbruck” i zarazem opiekunka polskiej grupy, Angelika Mayer, a także przedstawicielki Fundacji Maksymilian Kolbe Werk.

W sobotni ranek, 20 kwietnia 2013 r. odbyło się wspólne zwiedzanie terenu dawnego obozu. Do polskiej grupy dołączyła 30 osobowa grupa Polaków mieszkających w Berlinie, związanych z Polską Misją Katolicką. Odwiedzono miejsca, które w szczególny sposób były znaczące dla byłych więźniarek. Seniorki przywoływały wspomnienia i odpowiadały na pytania młodzieży. Grupa zwiedziła „Wystawę Narodów” znajdującą się w tzw. „bunkrze”, czyli byłym więzieniu obozowym. W tym samym budynku wzięto udział w mszy świętej celebrowanej przez polskich księży z Berlina. Po mszy złożono kwiaty i zapalono znicze w miejscach upamiętniających śmierć naszych rodaczek, a więc przy tzw. „szczelinie”, gdzie rozstrzeliwano więźniarki, w krematorium, w bunkrze/ Zellenbau, pod tablicą pamiątkową oraz pod pomnikiem „Niosącej”. Tradycyjnie wrzucono róże do jeziora , w którym spoczywają prochy uśmierconych. Następnie odbyła się prezentacja prac młodzieży zrealizowanych w ramach projektu „Tego nie można zapomnieć”.

W niedzielę, 21 kwietnia 2013r., na placu przed budynkiem byłej komendantury odbyły się centralne uroczystości rocznicowe połączone z otwarciem nowej wystawy stałej „Kobiety – obóz koncentracyjny Ravensbruck – historia i pamięć”. Na zakończenie uroczystości była więźniarka, pani Krystyna Zając z Warszawy przeczytała wiersz-modlitwę autorstwa Urszuli Wińskiej. Po uroczystościach złożono wiązanki, kwiaty i zapalono znicze w miejscach pamięci, a następnie zwiedzono nową wystawę w budynku byłej komendantury.

Wspólny pobyt młodzieży i świadków historii w miejscu pamięci Ravensbruck był wysoko oceniony przez uczestników. W czasie trwania wizyty jej uczestnikom towarzyszył podniosły nastrój i wzruszenie. Dla młodzieży, która wzięła udział w projekcie „O tym nie można zapomnieć” , wizyta w KZ Ravensbruck była doniosłym doświadczeniem. „Tego nie wyczytamy w podręcznikach” – mówili , „Niezwykle jest usłyszeć jak było naprawdę, od kogoś, kto przeżył horrory wojny”.

Tekst i zdjęcia Monika Bajkowska